Hiện tượng gà chọi bị rút gân hay mất gân không phải chuyện hiếm gặp trong giới sư kê. Theo nhiều chuyên gia nuôi gà lâu năm, nguyên nhân gây ra tình trạng này rất đa dạng, tuy nhiên hầu hết đều nhận định rằng gà bị rút gân hoặc mất gân rất khó chữa, tỷ lệ thành công thấp, và chỉ một số ít trường hợp may mắn hồi phục. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách chữa trị gà chọi bị rút gân, mất gân hiệu quả từ những kinh nghiệm thực tế của các sư kê kỳ cựu.
Giới thiệu chung về hiện tượng gà chọi bị rút gân, mất gân
“Rút gân” là thuật ngữ dân gian dùng để mô tả tình trạng tổn thương dây thần kinh hông (dây thần kinh tọa – sciatic nerve) cùng các bó gân cơ đùi. Tình trạng này thường gặp ở các dòng gà nòi, gà tre đá cựa sắt hoặc những con gà tập luyện quá sức. Khi dây thần kinh bị phù nề, chèn ép hoặc bị đứt một phần, tín hiệu từ não không truyền đến chân được → dẫn đến teo cơ nhanh, gân bị “rút” lên cao, khiến gà mất sức đá, mất cân bằng và di chuyển khó khăn.
Nguyên nhân khiến gà chọi bị rút gân, mất gân
Theo 39BET, cần phân biệt rõ giữa hiện tượng gà bị rút gân và mất gân. Gà bị rút gân là tình trạng gà bị đứt gân hoặc tổn thương dây thần kinh chân, làm các ngón chân bị quắp lại, khiến gà đi lại khó khăn hoặc không đứng vững được. Trong khi đó, gà mất gân thường là yếu chân, có thể vẫn đứng được nhưng chân yếu hơn bình thường.
Gà bị rút gân thường xảy ra trong các trận đá gà, nguyên nhân chủ yếu là do tổn thương dây thần kinh hoặc gân khi vận động quá sức hoặc bị tác động mạnh trong lúc đánh.
Ngược lại, gà bị mất gân thường do các nguyên nhân như gà bị ngã, trúng gió, bị đạp mái quá nhiều hoặc bị chấn thương khi tập luyện, gây ra yếu chân mà không mất hoàn toàn khả năng đứng.
Triệu chứng gà chọi bị rút gân theo từng giai đoạn
Giai đoạn 1 – Nhẹ (tỷ lệ cứu được 70–80%)
- Gà đi khập khiễng nhẹ một chân, thường là chân trái vì gà đa số đá thuận chân phải.
- Chân bệnh hơi run và co cao hơn bình thường khi đứng bằng hai chân.
- Gà vẫn đá được nhưng lực yếu và không còn tiếng “bộp bộp” giòn.
- Khi sờ vùng đùi-hông có cảm giác nóng nhẹ, gà né tránh khi ấn mạnh vào khe giữa đùi và bụng.
- Gà ăn uống bình thường, mào đỏ tươi, phân bình thường.
Giai đoạn 2 – Trung bình (khó cứu, tỷ lệ hồi phục 30–50%)
- Gà đi lệch hẳn sang một bên, chân bệnh gần như không chạm đất, thường co lên bụng.
- Gà đứng một chân lâu, khi mỏi phải nhảy lò cò hoặc ngồi xổm.
- Cơ đùi bên chân bệnh bắt đầu teo rõ ràng, có thể sờ thấy lõm xuống so với bên lành.
- Gà hay nằm, ủ rũ, mào hơi tái, ăn giảm đáng kể.
- Khi bế gà lên, chân bệnh có thể cứng đơ hoặc co quắp không tự nhiên.
Giai đoạn 3 – Nặng (gần như mất gà)
- Chân bệnh liệt hoàn toàn, duỗi thẳng cứng đơ hoặc co lên bụng không thể duỗi ra.
- Cơ đùi teo tóp, da bọc xương, gân rút lên sát háng, sờ thấy cục gân cứng nổi lên rõ.
- Gà nằm bất động, không đứng được, phân lỏng màu xanh hoặc vàng.
- Mào trắng bệt, mắt lờ đờ, thở khó khăn, dễ chết do kiệt sức.
Cách kiểm tra nhanh phát hiện gà bị rút gân sớm
Phương pháp “thả diều” phổ biến
- Cầm hai cánh gà, nhấc lên cao khoảng 50–60 cm rồi thả nhẹ xuống đất.
- Gà khỏe sẽ tiếp đất bằng hai chân chắc chắn và đứng thẳng ngay.
- Gà bị rút gân nhẹ sẽ chạm đất chậm hơn, chân run run.
- Gà rút gân nặng không chạm đất hoặc chỉ chạm bằng mu bàn chân hoặc mắt cá chân.
Phương pháp “bóp đùi”
- Dùng ngón cái ấn mạnh vào giữa bắp đùi bên nghi ngờ bị bệnh.
- Gà đau nhói, rụt chân lại, kêu ré lên rất có thể bị tổn thương thần kinh.
Hướng dẫn cách chữa gà chọi bị rút gân và mất gân
Cách chữa gà chọi bị rút gân
Theo tham khảo từ những người tham gia đá gà 39BET, trường hợp gà bị rút gân thường rất khó chữa. Một số sư kê chia sẻ cách chữa trị, tuy nhiên tỷ lệ thành công không cao và chưa có bằng chứng rõ ràng. Một số phương pháp thường dùng là:
- Ngâm chân gà vào nước lạnh ngay khi phát hiện triệu chứng.
- Sau đó, dùng khăn hoặc nước ấm để làm ấm chân gà.
- Bóp chân cho gà bằng rượu quế hoặc dầu gió để giúp lưu thông máu.
- Theo dõi trong vài ngày; nếu không có tiến triển thì rất có thể không cứu được.
Cách chữa gà chọi bị mất gân
Trường hợp gà mất gân có khả năng hồi phục cao hơn. Để điều trị hiệu quả, bạn cần xác định rõ nguyên nhân gây mất gân:
- Nếu do đạp mái quá nhiều, nên tách gà ra khỏi đàn để tránh tái phát.
- Nếu do ngã, trúng gió hoặc chấn thương khi luyện tập thì có thể điều trị ngay mà không cần tách đàn.
Các bước chăm sóc và chữa trị bao gồm:
- Bổ sung dinh dưỡng: Cho gà ăn các loại thực phẩm giàu protein như thịt bò, ếch, nhái, rắn rết, tôm cua băm nhỏ. Ngoài ra, cung cấp nhiều rau xanh, cà chua để bổ sung vitamin cần thiết.
- Một số sư kê còn bổ sung trứng vịt lộn 2 lần/tuần giúp gà tăng cường sức khỏe.
- Luyện tập phục hồi: Sau 1-2 tuần bổ sung dinh dưỡng, bắt đầu cho gà tập luyện nhẹ nhàng bằng cách nâng gà lên cao khoảng 10cm rồi thả, tăng dần lên 20-30cm giúp gà làm quen dần.
- Có thể sử dụng tạ chân để gà luyện tập ngay cả khi người chăm sóc bận rộn.
- Om bóp tăng thể lực: Dùng rượu nghệ để om bóp chân cho gà, giúp lưu thông khí huyết, tăng sức bền cơ bắp.
Hy vọng với các kiến thức chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa gà chọi bị rút gân, mất gân trên đây, bạn đã có thêm kinh nghiệm để chăm sóc chiến kê của mình tốt hơn. Nếu còn thắc mắc, đừng ngần ngại để lại bình luận để được giải đáp cụ thể hơn.
